Czy widziałeś ostatnio na Facebooku reklamę obiecującą szybki zysk z inwestycji? Uważaj! Cyberprzestępcy masowo publikują fałszywe reklamy finansowe, wykorzystując wizerunki celebrytów i logotypy znanych instytucji. Tylko w sierpniu 2024 roku CSIRT KNF zgłosił aż 483 fałszywe reklamy i 830 niebezpiecznych domen. Dowiedz się, jak rozpoznać oszustwo i chronić swoje finanse.
Skala problemu – liczby mówią same za siebie
Dane z sierpnia 2024 roku są alarmujące. Mimo wakacyjnego okresu, gdy aktywność w internecie zwykle spada, cyberprzestępcy nie zwalniają tempa. CSIRT KNF (Sektorowe Centrum Cyberbezpieczeństwa Komisji Nadzoru Finansowego) odnotował:
- 483 fałszywe reklamy inwestycyjne w mediach społecznościowych
- 830 niebezpiecznych domen związanych z oszustwami finansowymi
- Główną platformą wykorzystywaną przez oszustów jest Facebook
Te liczby pokazują, że problem ma charakter masowy i systematyczny. Oszuści traktują to jak biznes, inwestując w profesjonalnie wyglądające reklamy i domeny.
Jak działają oszuści? Anatomia współczesnego oszustwa finansowego
Etap 1: Przyciągnięcie uwagi
Cyberprzestępcy tworzą atrakcyjne wizualnie reklamy, które zawierają:
- Wizerunki znanych osób – celebryci, eksperci finansowi, przedsiębiorcy (często wykorzystywana jest technologia deepfake)
- Logotypy renomowanych instytucji finansowych – banki, firmy inwestycyjne, platformy tradingowe
- Obietnice szybkiego zysku – "Zarobisz 5000 zł w tydzień", "Sekretna metoda milionerów"
- Fałszywe rekomendacje – rzekome opinie zadowolonych klientów
Etap 2: Pozyskanie danych
Po kliknięciu w reklamę użytkownik trafia na profesjonalnie wyglądającą stronę z formularzem kontaktowym. Oszuści proszą o podanie:
- Imienia i nazwiska
- Numeru telefonu
- Adresu e-mail
- Czasem podstawowych informacji finansowych
Ważne: Te dane trafiają bezpośrednio do oszustów, bez żadnej weryfikacji czy kontroli.
Etap 3: Kontakt telefoniczny i manipulacja
Po wypełnieniu formularza oszuści dzwonią, podszywając się pod doradców finansowych. Charakteryzują się:
- Profesjonalnym słownictwem – używają branżowych terminów, brzmią jak eksperci
- Presją czasową – "Oferta ważna tylko dziś", "Ostatnie miejsca"
- Budowaniem zaufania – długie rozmowy, pozorne zainteresowanie sytuacją klienta
- Stopniowym zwiększaniem stawek – najpierw mała kwota "na próbę", potem większe sumy
Etap 4: Kradzież środków i danych
Oszuści wykorzystują różne metody, aby przejąć kontrolę nad finansami ofiary:
- Nakłanianie do instalacji aplikacji zdalnego dostępu (AnyDesk, TeamViewer)
- Wyłudzanie haseł do bankowości internetowej
- Przekierowanie na fałszywe platformy inwestycyjne
- Prośby o przelewy "na start" lub "opłaty aktywacyjne"
Jak rozpoznać oszustwo? Czerwone flagi
W reklamie zwróć uwagę na:
✅ Nierealistyczne obietnice zysku – "Zarobisz 10 000 zł w miesiąc bez wysiłku"
✅ Brak konkretnych informacji – ogólnikowe sformułowania, brak szczegółów
✅ Presję czasową – "Tylko dziś", "Ostatnie miejsca", "Oferta wygasa za 2 godziny"
✅ Wykorzystanie wizerunku celebrytów – szczególnie jeśli nie słyszałeś o ich zaangażowaniu w inwestycje
✅ Błędy językowe – literówki, niepoprawna polszczyzna
Podczas rozmowy telefonicznej uważaj na:
✅ Natychmiastową presję – "Musisz zdecydować teraz"
✅ Prośby o dane osobowe – szczególnie hasła, numery kart
✅ Instalację oprogramowania – AnyDesk, TeamViewer, inne aplikacje zdalnego dostępu
✅ Małe kwoty "na start" – "Tylko 200 zł, żeby zobaczyć jak to działa"
✅ Brak możliwości weryfikacji – nie podają konkretnych danych firmy, licencji
Jak się chronić? Praktyczny poradnik bezpieczeństwa
Zasady podstawowe:
- Nie podawaj danych osobowych w formularzach reklamowych w mediach społecznościowych
- Nie instaluj aplikacji zdalnego dostępu na prośbę nieznanych osób
- Nie podejmuj decyzji pod presją czasu – każda legalna inwestycja może poczekać
- Weryfikuj informacje – sprawdź, czy firma rzeczywiście prowadzi taką kampanię
Kroki weryfikacji:
- Sprawdź oficjalną stronę firmy – czy rzeczywiście oferuje takie inwestycje?
- Zadzwoń na oficjalny numer – potwierdź informacje bezpośrednio
- Sprawdź licencje – czy firma ma uprawnienia do świadczenia usług finansowych?
- Poszukaj opinii – co mówią niezależne źródła o tej firmie?
Co zrobić, jeśli masz podejrzenia?
- Przerwij kontakt – nie kontynuuj rozmów z podejrzanymi osobami
- Zgłoś oszustwo – do CSIRT KNF, policji lub platformy (Facebook)
- Ostrzeż innych – podziel się informacją z rodziną i znajomymi
- Sprawdź swoje konta – upewnij się, że nie doszło do nieautoryzowanych operacji
Szczególna ochrona dla osób starszych
Osoby starsze są często głównym celem oszustów ze względu na:
- Większe oszczędności
- Mniejszą znajomość technologii
- Większą skłonność do zaufania
- Samotność i potrzebę rozmowy
Jak chronić bliskich?
- Edukuj – opowiedz o metodach oszustów
- Ustal zasady – żadnych decyzji finansowych bez konsultacji
- Regularnie sprawdzaj – czy nie otrzymują podejrzanych telefonów
- Zainstaluj blokady – aplikacje blokujące niechciane połączenia
Rola przedsiębiorców w walce z oszustwami
Jako właściciel firmy możesz:
Chronić siebie:
- Regularnie monitorować, czy Twoja firma nie jest wykorzystywana w fałszywych reklamach
- Zgłaszać nadużycia do odpowiednich instytucji
- Edukować pracowników o zagrożeniach
Chronić klientów:
- Informować o zagrożeniach na swojej stronie internetowej
- Udostępniać oficjalne kanały komunikacji
- Ostrzegać przed fałszywymi reklamami wykorzystującymi Twoją markę
Co robić, jeśli padłeś ofiarą oszustwa?
Natychmiastowe działania:
- Zablokuj karty i konta – skontaktuj się z bankiem
- Zmień hasła – do bankowości internetowej i innych ważnych serwisów
- Zgłoś na policję – złóż zawiadomienie o przestępstwie
- Skontaktuj się z bankiem – poinformuj o nieautoryzowanych operacjach
Dokumentacja:
- Zapisz wszystkie rozmowy i wiadomości
- Zrób zrzuty ekranu reklam i stron internetowych
- Zachowaj numery telefonów, z których dzwonili oszuści
- Zapisz daty i godziny wszystkich kontaktów
Jak zgłaszać oszustwa? Gdzie szukać pomocy?
Instytucje, do których możesz się zwrócić:
CSIRT KNF – Sektorowe Centrum Cyberbezpieczeństwa
- E-mail: csirt@knf.gov.pl
- Zgłaszanie incydentów związanych z sektorem finansowym
Policja
- Numer alarmowy: 997 lub 112
- Komisariaty internetowe w większych miastach
CERT Polska
- Strona: cert.pl
- Zgłaszanie incydentów cyberbezpieczeństwa
Platforma Facebook
- Funkcja "Zgłoś reklamę"
- Centrum pomocy Facebook
Bezpieczne inwestowanie – jak robić to dobrze?
Zasady bezpiecznego inwestowania:
- Edukuj się – poznaj podstawy przed inwestowaniem
- Dywersyfikuj – nie wkładaj wszystkich jajek do jednego koszyka
- Inwestuj długoterminowo – unikaj spekulacji
- Korzystaj z licencjonowanych firm – sprawdzaj uprawnienia w rejestrze KNF
Legalne platformy inwestycyjne:
- Banki oferujące usługi maklerskie
- Licencjonowane domy maklerskie
- Fundusze inwestycyjne
- Platformy crowdfundingowe z licencją
Technologia deepfake – nowe zagrożenie
Oszuści coraz częściej wykorzystują technologię deepfake do tworzenia fałszywych nagrań z celebrytami. Jak rozpoznać deepfake?
Sygnały ostrzegawcze:
- Nienaturalne ruchy ust
- Dziwne oświetlenie twarzy
- Niezsynchronizowany dźwięk
- Pixelowane fragmenty obrazu
- Nienaturalne mruganie
Podsumowanie – bądź czujny, chroń swoje finanse
Oszustwa finansowe w mediach społecznościowych to rosnący problem, który dotyka tysięcy Polaków. Kluczem do ochrony jest:
- Świadomość zagrożeń – znajomość metod oszustów
- Zdrowy sceptycyzm – jeśli coś brzmi zbyt dobrze, prawdopodobnie tak jest
- Weryfikacja informacji – sprawdzanie wszystkich obietnic
- Ostrożność z danymi – nieudostępnianie informacji osobowych
- Edukacja bliskich – szczególnie osób starszych
Pamiętaj: żadna legalna inwestycja nie wymaga natychmiastowej decyzji ani instalowania podejrzanego oprogramowania. Jeśli masz wątpliwości, zawsze lepiej zrezygnować niż stracić oszczędności.
Ważne dla użytkowników abcFaktury.pl!
Jeśli prowadzisz firmę, regularnie sprawdzaj, czy Twoja marka nie jest wykorzystywana w fałszywych reklamach. W abcFaktury.pl dbamy o bezpieczeństwo naszych użytkowników i nigdy nie prosimy o dane dostępowe przez telefon czy e-mail. Wszystkie oficjalne komunikaty wysyłamy wyłącznie z adresów @binsoft.pl.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy mogę odzyskać pieniądze, jeśli padłem ofiarą oszustwa?
Szanse na odzyskanie środków zależą od szybkości reakcji i metody płatności. Przelewy bankowe są trudniejsze do cofnięcia niż płatności kartą. Kluczowe jest natychmiastowe zgłoszenie do banku i policji.
Jak sprawdzić, czy firma inwestycyjna ma licencję?
Sprawdź w rejestrze KNF na stronie knf.gov.pl w sekcji "Podmioty nadzorowane". Każda legalna firma świadcząca usługi finansowe musi mieć odpowiednie uprawnienia.
Co zrobić, jeśli oszuści mają moje dane osobowe?
Zmień hasła do wszystkich ważnych kont, monitoruj wyciągi bankowe, rozważ założenie alertów w BIK. Jeśli dane zostały wykorzystane, zgłoś to do UODO.
Czy mogę pozwać oszustów?
Tak, ale najpierw musisz ich zidentyfikować, co często jest trudne. Złóż zawiadomienie na policję – to pierwszy krok w procesie ścigania sprawców.
Jak chronić się przed deepfake?
Bądź sceptyczny wobec nagrań z celebrytami reklamującymi inwestycje. Sprawdzaj oficjalne kanały danej osoby, czy rzeczywiście promuje takie produkty.
Źródła:
- Ostrzeżenie BIK z września 2024
- CSIRT KNF – Sektorowe Centrum Cyberbezpieczeństwa
- Komisja Nadzoru Finansowego
- Dane statystyczne za sierpień 2024